نمای ساختمان با سرامیک خشک از جمله جدیدترین نماهای ساختمانی روز دنیا ست که به روش نصب خشک اجرا می شود. سرامیک خشک که به عنوان بخش پوششی و نمای ساختمان است. باید استحکام کافی و کمترین جذب آب ممکن را داشته باشد. نمای سرامیک خشک کاربردهای مختلف دارد از جمله ساختمان های تجاری، اداری، مسکونی و همچنین بخش های داخلی ساختمان، پایانه ها و ایستگاه های مترو و … .
سرامیک خشک تولید شده مخصوص نما به دو شکل در صنعت ساختمان عرضه می گردد که شامل سرامیک مجوف و سرامیک توپر که اصطلاحا سرامیک یک سانتی متری و یا فول بادی گفته می شود.
نمای سرامیک خشک
باتوجه به قیمت بالای سنگ و باری که سنگ به ساختمان تحمیل می کند ، امروزه استفاده از سرامیک به عنوان نمای ساختمان رواج قابل ملاحظه ای پیدا کرده است ، نمای سرامیک در مقایسه با سنگ وزن کمتری دارد.
نماهای سرامیک
نمای سرامیک مهار شده یا خشک شامل نمای سرامیکی پرسلان و نمای سرامیکی تهویه شونده. (terracotta)سرامیکی پرسلان
سرامیک پرسلان یا کاشی پرسلان نوعی سرامیک است که نزدیک به صفر درصد آب جذب می‌کند. این سرامیک‌ها از ظروف «چینی» که در چین باستان ساخته می‌شدند مشتق شده‌اند. سرامیک پرسلان امروزه بیشتر به‌عنوان مصالح ساختمانی استفاده می‌شود. دلیل این است که این سرامیک‌ها مقاومت بالایی دارند و برای ساختمان‌سازی مناسب هستند.
سرامیک پرسلان به‌صورت صنعتی در آلمان تولید شد. این سرامیک‌ها از ترکیب خاک رس و فلدسپات یا گرانیت و سیلیس در دما و فشار زیاد در کوره ساخته می‌شوند. این فرآیند باعث می‌شود که محصول نهایی فشرده و جامد باشد. این سرامیک‌ها بیشتر برای کف و نمای ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. سرامیک پرسلان دارای ویژگی‌هایی مانند مقاومت بالا، ضد آب و ضد خش بودن است که آنها را برای ساختمان‌های مسکونی و تجاری محبوب کرده است. همچنین این سرامیک‌ها مقاومت شیمیایی خوبی دارند که آنها را برای بیمارستان‌ها و آزمایشگاه‌ها مناسب می‌کند.
نمای سرامیکی تهویه شونده
نمای تهویه شونده یک سیستم نوین در زمینه استفاده از انرژی خورشیدی به‌عنوان یک انرژی پاک و مستدام است که متخصصان نما را ترغیب به ابداع خلاقیت‌هایی در این حوزه کرده است. این سیستم به یک طرح اصیل و جدید منجر شده است که می‌تواند همه مزیت‌های مباحث انرژی خورشیدی را در خود داشته باشد.
نمای تهویه شونده با ایجاد فضایی بین دو دیوار نما و ساختمان، امکان تهویه را با استفاده از شکاف‌های کوچک در نما فراهم می‌کند و عملکرد حرارتی بهتری برای ساختمان‌ها به وجود می‌آورد. نمای تهویه شونده یک سیستم برای پوشاندن دیوارهای ساختمان است که یک حفره تهویه شده را بین پوشش و عایق نگه می‌دارد و در اروپا آن را به‌عنوان کارا‌ترین سیستم برای عایق کردن ساختمان، برطرف کردن پل‌های حرارتی غیرمطلوب و همچنین رفع مشکلات هوای فشرده می‌دانند.
یکی از نکات جذاب این نمای تهویه شونده امکان هوشمند کردن آن است که مثلا در فصل گرما می‌توان آنها را به گونه‌ای طراحی کرد که در زمان‌های گرم، با خارج شدن هوای گرم از داخل، شکاف‌ها به‌صورت اتوماتیک باز شوند و در فصل سرد، برای جلوگیری از تلف شدن انرژی شکاف‌ها به‌صورت اتوماتیک بسته شوند که برای این کار نیاز به یک سیستم مکانیکی برای حرکت و مصالحی هوشمند برای باز یا بسته شدن شکاف‌های موجود است.
این کار با تنظیم هوای داخل نقش مهمی در بهینه‌سازی انرژی دارد. با استفاده از سیستم نمای تهویه شونده می‌توان از عایق مداوم برای خارج ساختمان و محافظت از ورق داخلی استفاده کرد. در حفره تهویه شده به دلیل گرم شدن لایه هوا نسبت به هوای محیط بیرون، «اثر پشته» ایجاد می‌شود که تهویه پیوسته در اتاق را ممکن می‌کند. ورود و خروج مناسب هوا باعث خروج ثابت بخارآب از داخل و خارج ساختمان می‌شود.
به این ترتیب، نمای تهویه شونده می‌توانند رطوبت ساختمان را که از هر راهی به داخل رفته‌اند، برطرف کنند و دیوار‌ها و در‌نهایت ساختمان را محکم کنند. استفاده و نصب نما بدون نیاز به ملات این امکان را می‌دهد که فضای خالی بین نما و ساختمان ایجاد شود و متخصصان فن از آن برای تهویه استفاده کنند.
به‌دست آوردن عملکرد بهتر از عایق و صرفه‌جویی در مصرف انرژی، حذف تابش مستقیم بر روی دیوار‌ها، آنها را از آسیب‌هایی که ممکن است بر ساختمان‌ها با سیستم‌های سنتی وارد شود، محافظت می‌کند.
در طراحی نمای تهویه شونده اگر به نکاتی چند توجه نشود طرح کارایی لازم خود را ندارد، مانند توجه به ورود آب باران و حتی بخارات آب به داخل ساختمان، اندازه‌گیری فشار باد در هر منطقه و توجه به مقاومت سازه در برابر این فشار‌ها، میزان مقاومت در برابر گرمای خورشید و اشتعالات احتمالی، تعداد مناسب هر بازشو نسبت به ساختمان، رعایت هزینه‌ها چه در ابتدای شروع کار چه در زمان تعمیرات و حتی نگهداری از نما، مقاومت در برابر لرزش‌های احتمالی و زلزله، مقاومت بالا در برابر تغییرات دمایی ناگهانی که باعث فرسایش و تخریب مصالح می‌گردد.
نصب خشک سرامیک
یک روش نصب سرامیک های مورد استفاده در نما روش نصب خشک می باشد . مشخصات و الزامات سرامیک های پورسلان یا سرامیک های تهویه شونده (Terra Cotta) در این روش در استاندارد ملی ISIRI 25 آورده شده است.
اجزای یک سیستم نصب خشک سرامیک
ریل های قائم آلومینیومی با درزبند که به دیوار پشتیبان به وسیله براکت ها و بست های مورد نیاز متصل شده است.
بست های آلومینیومی با واشرهای عایق که بست ها به ریل ها به نحو مناسبی متصل می شوند و واشرها مانع ایجاد صدای لرزش حاصل از باد می شوند.
پانل های سرامیکی با ابعاد استاندارد که توسط بست ها مهار می شوند
بست های آلومینیومی در حفره های قطعات آلومینیومی کار گذاشته می شود و از درز بند برای جلوگیری نفوذ هوا به پشت سرامیک ها استفاده می شود.
اجزای سرامیک اتصال خشک
اجزای سرامیک اتصال خشک شامل موارد زیر می شوند.
دیوار پشتیبان
دیوار پشتیبان نما که بار سیستم اتصال خشک سرامیکی به آن وارد می شود باید از نظر دارا بودن سطحی صاف و شاغولی و در محدوده رواداری های مجاز و شرایط تعیین شده برای نصب سیستم سرامیکی بررسی شود.
زیرسازی
زیرسازی نصب خشک سرامیک، متشکل از پروفیل های قائم و براکت های اتصال می باشد که این پروفیل ها و براکت ها از آلیاژ آلومینیوم با حداقل ضخامت 2 میلی متر تشکیل شده است. این پروفیل ها و براکت ها به نحوی به دیوار پشتیبان متصل می شوند که قادر به تحمل انبساط و انقباض حرارتی و همچنین تغییر شکل های تکیه گاه باشند به طوری که باعث ایجاد تنش و آسیب در پوشش نما نشود. اجزای اتصال پروفیل به دیوار پشتیبان به شرح زیر هستند.
الف) براکت ها
1- براکت های نگه دارنده : این براکت ها بارهای ثقلی، بار باد و زلزله را به سازه منتقل می کنند و معمولا به کف های سازه ای متصل می شوند.
براکت های حائل ( پشت بند ) : این براکت ها بارهای باد و زلزله را منتقل کرده و به دیوارهای پشتیبان متصل می شوند.
ب) پروفیل های قائم
پروفیل های قائم با مقاطع متفاوت که نمونه هایی از آنها در شکل زیر نمایش داده شده است تهیه می شوند. این پروفیل ها باید برای بارهای باد و زلزله طراحی شوند .
بست ها جهت اتصال پروفیل ها به یکدیگر و همچنین اتصال براکت ها مورد استفاده قرار می گیرند. بست ها باید از فولاد ضد زنگ ساخته شوند.
ابعاد بست و نوع اتصال دهنده و فواصل نصب بست ها به ساختمان با توجه به بارهای وارده بر نما باید محسابه شود . نوع، موقعیت و تعداد مهارهای براکت ها به دیوار پشتیبان بستگی به مشخصات مکانیکی اتصال و نیروهای منتقل شده از نما به دیوار پشتیبان توسط اتصال دارد . از واشرهای پلاستیکی مقاوم در برابر ضربه بین بست و مصالح غیرمشابه (مانند فولاد یا مصالح سیمانی یا ریل های آلومینیومی) برای جلوگیری از واکنش های گالوانیک و تراز کردن و همسطح کردن بست، استفاده می شود . هر ریل قرارگیری پانل سرامیکی با حداقل 2 بست برای ایجاد مهار کافی به دیوار پشتیبان متصل می شود.
نصب خشک سرامیک پرسلانی
سیستم نصب نمایان: این روش مطمئن ترین روش نصب سرامیک های پرسلان به روش خشک است. در این روش بست به گونه ای نصب می شود که سرامیک در داخل آن قرار گرفته و توسط بست مهار شود . بست به زیرسازی و شبکه آلومینیومی مطلبق شکل زیر متصل می شود. برای جلوگیری از جلب توجه بست ها، می توان آنها را با رنگ های کوره ای متناسب با رنگ سرامیک، رنگ نمود.
نحوه نصب :
مراحل نصب سیستم نمایان عبارت است از :
پس از طراحی المان های نما، بر اساس طرح به دست آمده براکت ها به وسیله بست ها مکانیکی به دیوار پشتیبان متصل می شوند.
پس از آن پروفیل های عمودی بر روی براکت ها متصل شده و به صورت شاغولی نصب می شوند.
در این مرحله پوشش عایق به وسیله بست های مناسب به دیوار پشتیبان متصل می شود.
پس از برپا کردن پروفیل های قائم ، بست های اصلی به پروفیل متصل می شوند.
پروفیل پلاستیکی در محل شیار پروفیل قائم جاگذاری می شود.
در این مرحله فاصله دهنده بر روی گیره ها متصل شده و به وسیله بست های گیره در محل خود قفل می شوند.
فاصله دهنده های متصل به بست ها وظیفه ایجاد فاصله 4 تا 8 میلی متری را دارند و پس از قرارگیری در محل خود به وسیله پرچ در جای خود ثابت می شوند.
نما به وسیله تکرار این فرایند ساخته می شود.
در روش نصب نمایان برای اتصال سرامیک به پروفیل ها می توان از بتونه استفاده نمود . در این حالت ، اولین مرحله نصب گیره به وسیله پیچ های خودکار به پروفیل های قائم می باشد . پس از آن رشته ای از بتونه بر روی پروفیل قائم قرار داده می شود. پس از نصب سرامیک ها این لایه بتونه باعث اتصال سرامیک به پروفیل قائم می شود و باعث افزایش امنیت قطعات متصل شده به نما و جلوگیری از حرکت سرامیک ها می شود . در مرحله بعد بست ها به وجه بالایی سرامیک ها متصل شده و به وسیله پیچ به پروفیل های قائم محکم می شود. سایر سرامیک ها نیز به این ترتیب متصل شده و در محل خود ثابت می شوند. توصیه می شود که ساخت از پایین به بالا صورت گیرد.
الف) سیستم نصب با مهار و قلاب
در این سیستم مهار و قلاب در پشت سرامیک ها تعبیه شده و پس از ریل کشی بر روی ساختمان نصب و رگلاژ خواهند شد . رگلاژ هر کدام سرامیک ها و تعویض هر کدام در هر نقطه ای از سطح نما امکان پذیر است .
-
آماده سازی پانل سرامیکی شامل مراحل زیر می باشد:
-
وارد کردن Plung-in به گیره
-
قراردادن و محکم کردن پیچ در محل بست
پس از این مراحل پانل سرامیک آماده نصب بر روی پروفیل است.
نحوه نصب سرامیک
-
پس از طراحی المان های نما بر اساس طرح به دست آمده، براکت ها به وسیله اتصال مکانیکی و یا شیمیایی به دیوار پشتیبان متصل می شوند .
-
در این مرحله پوشش عایق به وسیله بست های مناسب به دیوار پشتیبان متصل می شود .
-
در این مرحله پروفیل های قائم نصب شده و شاغولی می شوند.
-
پس از ایجاد سوراخ ها به وسیله پرچ در محل خود قفل می شوند . پرچ ها بر اساس مشخصات پروژه مورد استفاده قرار می گیرند.
-
پروفیل های افقی در ارتفاع مناسب در محل خود قرار داده می شوند.
-
پانل سرامیکی باید به وسیله آویزان کردن بست پشت پانل به پروفیل های افقی در محل خود قرار داده شوند.
-
در نهایت، جهت به دست آمدن درز افقی مناسب، پانل به وسیله پیچ تنظیم قرار گرفته بر روی بست در محل مناسب خود قرار داده می شود .
ب) سیستم نصب با ایجاد شکاف
این سیستم جهت نصب سرامیک های terracotta ( تهویه شونده) و پرسلان با مقاومت بالا می باشند، ابتدا در ضخامت این سرامیک ها با دستگاه شیارزن، شیاری بهعرض 3 تا 5 سانتی متر ایجاد شده و پس از زیرسازی آلومینیومی، با قراردادن بست یا انکرهای مخصوص در شیار سنگ عملیات نصب اجرا می شود.
مقایسه نمای سرامیک خشک و نمای ملاتی
نمای خشک و نمای ملاتی دو روش متفاوت برای نصب نماها در ساختمان هستند. در نمای ملاتی، از ملات یا چسب سیمانی برای اتصال نما به سازه اصلی استفاده می‌شود، در حالی که در نمای خشک، سطح نما با استفاده از اتصالات مکانیکی و فلزی به سازه اصلی متصل می‌شود. این تفاوت اساسی در روش نصب، تاثیر بسزایی بر عملکرد و طول عمر نمای ساختمان دارد.
روش نمای ملاتی در گذشته مشکلاتی از قبیل عدم استفاده از عایق‌های کاربری یا لایه‌های عایق را به همراه داشته است که می‌توانست منجر به اتلاف انرژی زیاد و ورود هوا و آلودگی صوتی به داخل ساختمان شود.
همچنین، فشار باد و بار در ارتفاعات می‌توانست باعث ضعف ساختمان و حتی سقوط نما شود. با استفاده از زیرسازی‌های آلومینیومی در نمای خشک، مصالح نما بدون نیاز به نیروی چسبندگی مستقیماً به سازه اصلی ساختمان متصل می‌شوند. این روش باعث افزایش عمر نما و ایمنی بیشتر ساختمان می‌شود.
در روش نمای خشک، نمای ساختمان دو پوسته می‌شود که یک لایه عایق دارد و درون آن یک محفظه خالی وجود دارد. این محفظه خالی همچنین به عنوان یک عایق برای محافظت از ساختمان در برابر شرایط جوی و سایر مزاحمت‌ها عمل می‌کند. سیستم تهویه جریان هوای داخل این محفظه با توجه به شرایط اقلیمی محل قرار گیری ساختمان قابل تنظیم است. در نتیجه، نمای خشک با ارائه عملکرد بهتر و ایمنی بیشتر، به یک انتخاب مطلوب برای ساختمان‌ها تبدیل شده است.
مقایسه نمای خشک نمایان و غیرنمایان
در سیستم‌های نمای خشک نمایان، بست‌های استفاده شده برای نگه‌داشتن سرامیک یا مصالح دیگر، به طور آشکار از بیرون ساختمان قابل مشاهده هستند. این بست‌ها ممکن است جلب توجه کننده باشند، اما از طریق رنگ‌آمیزی قسمت‌های نمایان آنها با رنگ رویه نما، می‌توان توجه به آنها را کاهش داد. با این حال، این بست‌ها در معرض آسیب‌های ناشی از عوامل جوی قرار دارند و نیاز به استفاده از رنگ‌های پایدار در برابر عوامل جوی دارند.
در حالی که در سیستم‌های نمای خشک غیرنمایان، بست‌ها پس از نصب نما به صورت قابل‌مشاهده از بیرون ساختمان نیستند. در این سیستم‌ها، عملیاتی پیش از نصب نما انجام می‌شود که ممکن است شامل سوراخ‌کاری یا شیارزنی در پشت یا لبه‌های رویه باشد. این روش باعث می‌شود که بست‌ها به طور غیرنمایان درون ساختمان قرار بگیرند و بدون جلب توجه به دیده نشوند.
بررسی مزایای نمای سرامیک خشک
اجرای نمای سرامیک خشک به دلایل متعددی از جمله سهولت نصب، سرعت در اجرا، کم کردن پرت مصالح، تنوع در رنگ و ابعاد، مقاومت در برابر تغییرات دما و محیط، امکان بازیافت و استفاده مجدد از مصالح، اجرا مطابق با استانداردهای جهانی، کیفیت بالا، کاهش اتلاف انرژی، کاهش وزن سازه ساختمان، نگهداری آسان و تعمیر بدون آسیب به سایر قسمت‌های نما، ایمنی بالاتر نسبت به روش ملاتی، هزینه‌ی پایین‌تر نسبت به اجرای روش ملاتی و آب‌بندی مناسب، باعث می‌شود تا این روش اجرایی به عنوان یک گزینه‌ی مطلوب و موثر برای پوشش نما ساختمان‌ها مورد توجه قرار گیرد.
نکات مهم اجرای نمای سرامیک خشک
در اجرای نمای سرامیک خشک، توجه به نکات مهمی از جمله استفاده از چارچوب‌هایی با مقاومت بالا، انتخاب اتصالات مقاوم در برابر عوامل محیطی، استفاده از مصالح زیرسازی با توجه به تطابق شیمیایی، درزبندی دقیق نقاط برآمدگی و پنجره‌ها، بررسی کیفیت کل نما پس از اجرا، استفاده از فولاد ضد زنگ برای ساخت بست‌ها، محاسبه دقیق ابعاد و فاصله نصب بست‌ها، استفاده از واشرهای پلاستیکی برای جلوگیری از خراب شدن نما، نصب حداقل دو بست برای نگهدارنده‌ی ریل‌های نگهدارنده پنل‌های سرامیکی، و اطمینان از کیفیت بدون شکستگی و کثیفی پنل‌های سرامیک، ضروری است.
بررسی هزینه اجرای نمای سرامیک خشک
هزینه اجرای نمای سرامیک خشک به عوامل متعددی بستگی دارد که از جمله آنها می‌توان به نحوه‌ی اجرا، کیفیت سازه‌های اتصال، برند پانل‌های سرامیک، متراژ استفاده از سرامیک خشک، کیفیت تایل‌های سرامیک، نوع فلز استفاده شده در سازه‌های نگهدارنده و سایر عوامل اشاره کرد. برای دریافت مشاوره و اطلاعات بیشتر، می‌توانید با شرکت آلوکد تماس بگیرید.
سخن آخر
نمای سرامیک خشک به عنوان یک روش مدرن و کارآمد در زمینه‌ی زیباسازی و عایق‌سازی ساختمان‌ها مورد توجه قرار گرفته است. این نما با مزایایی همچون سهولت نصب، سرعت در اجرا، تنوع در رنگ و ابعاد، مقاومت در برابر تغییرات دما و محیط، کاهش اتلاف انرژی، و کاهش وزن سازه ساختمان، به همراه هزینه‌های نسبتاً پایین تر نسبت به روش‌های سنتی، به یک گزینه مناسب و مورد توجه برای طراحان و سازندگان تبدیل شده است.
همچنین، این نما با استفاده از تکنولوژی‌های مدرن و متنوع، امکان اجرا مطابق با استانداردهای جهانی را فراهم می‌کند و به عنوان یک راهکار ایمن و با کیفیت برای زیباسازی و بهبود عملکرد ساختمان‌ها شناخته می‌شود.
سوالات متداول
چرا باید از نمای سرامیک خشک استفاده کرد؟
نمای سرامیک خشک از مزایایی همچون سهولت نصب، سرعت در اجرا، مقاومت در برابر تغییرات دما و محیط، کاهش اتلاف انرژی، کاهش وزن سازه ساختمان، و امکان بازیافت مصالح برخوردار است، که آن را به یک گزینه مطلوب برای زیباسازی و عایق‌سازی ساختمان‌ها تبدیل کرده است.
آیا نمای سرامیک خشک مقاومت کافی را در برابر عوامل جوی دارد؟
بله، نمای سرامیک خشک به دلیل مقاومت در برابر تغییرات دما و محیط، می‌تواند در برابر عوامل جوی نظیر باد، باران، یخبندان و حتی تابش مستقیم نور آفتاب مقاومت کند.
آیا هزینه اجرای نمای سرامیک خشک بیشتر از روش‌های سنتی است؟
علیرغم مزایای بسیاری که نمای سرامیک خشک ارائه می‌دهد، هزینه اجرای آن معمولاً کمتر از روش‌های سنتی مانند نماهای ملاتی است، زیرا این روش اجرایی باعث کاهش زمان و هزینه‌های نیروی انسانی و مصالح می‌شود.
آیا نمای سرامیک خشک قابلیت بازیافت دارد؟
بله، یکی از مزایای نمای سرامیک خشک امکان بازیافت و استفاده مجدد از مصالح آن است، که باعث کاهش زباله‌های ساختمانی و حفظ محیط زیست می‌شود.